domingo, novembro 07, 2010

aneis e anillas

Un dos instrumentos máis interesantes para o estudo das aves é o anillamento de aves. Consiste, basicamente, na captura de exemplares da forma menos cruenta posible, usualmente con redes finas, que as aves non poden ver cando voan. A estes individuos pónselle un anel ou anilla, cun código numérico que permite individualizar o animal. Cun pouco de sorte esta ave poderá ser recapturada por outro anillador, o que dará información sobre os movementos da ave, sobre o seu estado físico e outras características. Este anel que se lle pon ás aves chámase anilla en castelán e anilha en portugués. En portugués anilha ven do castelán, existindo unha curiosa diferenza neste idioma entre anilha (aves) e anel (persoas).
En galego existe desde as orixes do idioma a forma anel, que designa o obxecto metálico que poñen nos dedos homes e mulleres, como adorno ou como elemento identificador do estatus social ou marital. A RAG só recomenda o uso de anel, tanto para persoas como para aves. A aceptación do castelanismo polo portugués ten toda a lóxica, pois anelar na lingua de Camoes (e en galego) tiña xa outro uso, como é "ter anhelos". A voz anhelo pode pronunciarse, por certo, en galego an-helar ou anelar.

En galego escrito recente anelamento é voz común, aínda que vexo lóxica tamén a aceptación de anillaxe ou anillamento (anilhagem é usada en Portugal, anilhamento no Brasil). Chamamos a atención sobre a forma anela, algunhas veces vista, e que debe ser unha simple adaptación eventual do castelán anilla. Anela aparece en dicionarios galegos antigos, onde son frecuentes formas esaxeradamente modificadas.
Non vin ningunha referencia de anela no uso popular galego, rexistro, no que por certo se usan máis outras voces, como argola ou aro.
Anelemos ou anillemos, pois, que sempre será de interese para coñecer a nosa avifauna. Iso si, para facelo fai falta un carné.

Sem comentários: