olmos, negrillos e umeiros

Pregúntame un amigo cal sería o nome máis apropiado para Ulmus, un xénero de árbores ribeiregas e campestres. No dicionario castelán-galego da RAG- F. Barrié de la Maza aparece olmo e umeiro como equivalente do castelán olmo. Na lingua popular galega, de acordo co Glosario de Voces Galegas de Hoxe (recompilado por C. García) son dous os nomes predominantes: un é olmo, outro negrillo. Esta última voz tén unha ampla difusión na provincia de Ourense e Sur de Lugo e aparece tamén nos dicionarios portugueses, ademais de usarse en textos técnicos, ao lado de ulmeiro. Negrillo debeu de ser excluído do dicionario galego pola súa orixe castelá, cun sufixo -illo característico desta lingua. Sobre umeiro, temos dúbidas máis que razoables sobre a súa correcta identificación no dicionario da RAG, e a súa inclusión podería ser resultado da asociación co portugués ulmeiro. Umeiro parece denominar, de acordo con información dialectal diversa, ao amieiro Alnus glutinosa, no Bierzo, Valdeorras e no galego asturiano.

Olmo, pois, parece ser a forma xeral máis recomendable de acordo cos criterios da RAG. Consultando o dicionario portugués da Porto Editora vén desta maneira ulmeiro: " árvore de grande porte (..) também conhecida por mosqueiro, negrilho, olmeiro, olmo, ulmo." Olmo sería, por tanto, un dos nomes derivados do latín Ulmus. Ulmeiro podería usarse se aceptamos a influencia do portugués estándar, pois parece que non é voz común en Galicia. Segundo os dicionarios galegos un lugar poboado de olmos sería unha olmeda, un olmedo ou un olmedal.